فراگیری کووید- 19 و ظهور مسئله حکمرانی جهانی

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسنده

استادیار گروه مدیریت اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

بشر امروز در برابر بیماری فراگیر کووید-19 به عنوان خطری فاجعه­بار که معادلات جهانی را تغییر داده، متحیّر مانده است. این تحیر بیش از هر جا در امر حکمرانی جهانی دیده می‌شود؛ آنجا که مدعی است به اتکای ظرفیت همکاری­های جهانی می­تواند مخاطرات فاجعه­باری چون بیماری­های فراگیر را مدیریت کند؛ اما همکاری­های جهانی با هیچ­کدام از مناظر سه­گانه­اش ـ واقع­گرایی، ایدئالیسم و حکمرانی جهانی با تأکید بر سازمان­های بین­المللی ـ تاکنون از خود کنش یا الگوی موفقی برای اداره این مخاطره جهانی نشان نداده است. نگارنده این مقاله مدعی است همکاری­های جهانی در پناه تفاهم بر معرفتی جهانی، میسور است و دسترسی به این معرفت جهانی ممکن نیست مگر با قرائتی که اندیشه اسلامی متکفل تولید و توزیع آن است. «کلمه سواء» ضامن تبیین و توضیح ابعاد این معرفت است و «امت وسط» به دنبال اعتلای «کلمه سواء». روش­شناسی پژوهش در قالب دو گام صورت‎بندی شده است: نخست و در راستای فرایند مسئله­مندسازی حکمرانی جهانی ـ که اگر پایه و قوام نداشته باشد، به تجویز نسخه­های پوچ خواهد انجامید ـ روایت­های جهانی کرونا بیان و تحلیل خواهد شد و سپس در مقام توصیف قرائت دینی از حکمرانی جهانی و مبتنی بر مفاهیم تفسیری، به آیات قرآن مجید ارجاع داده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم.

    **     نهج­البلاغه.

    1. بویر، مارک؛ حکمرانی؛ درآمدی بسیار کوتاه؛ ترجمه غلامرضا سلیمی و داوود کریمی؛ تهران: انتشارات دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، 1397.
    2. پینک، دانیل؛ ذهن کامل نو؛ ترجمه رضا امیررحیمی؛ تهران: نشر کندوکاو، 1390.
    3. توحیدی، احمدرضا؛ «سناریوهای آینده حکمرانی جهانی: پیامدهای محتمل برای جمهوری اسلامی»، فصلنامه پژوهش­های انقلاب اسلامی؛ س2، ش4، 1392.
    4. جوادی آملی، عبدالله؛ تفسیر تسنیم؛ قم: نشر اسراء، 1392.
    5. ـــــ؛ «پیام به کنگره مسلمانان آمریکا؛ اسلام، دین بشریت»، در: http://javadi.esra.ir.
    6. حیدری­فرد، سجاد؛ «تحول مفهوم حکمرانی جهانی در روابط بین­الملل»، فصلنامه تحقیقات سیاسی بین­المللی؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، ش32، 1396.
    7. رنجبر، همایون، سعید دائی­کریم­زاده و علی مروی؛ ش9، 1391.
    8. صدوق، محمد بن علی؛ الاعتقادات؛ بیروت: دارالمفید، 1414ق.
    9. طباطبایی، محمدحسین؛ ترجمه تفسیر المیزان؛ ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی؛ قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم. 1374.
    10. مصفّا، نسرین؛ «نقد کتاب سازمان­های بین­المللی و حکمرانی جهانی (اثر وایس و ویلکینسون ـ 2014)». فصلنامه سازمان­های بین­المللی؛ س1، ش4، 1392.
    11. Benedict, K; "Global Governance", International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences; 2001.
    12. Bhargava, Vinay; Global issues for global citizens: an introduction to key development challenges; Washington D.C: World Bank, Retrieved 8 January, 2017.
    13. Blanco, Masaya Liavaneras & Rosales; Global Governance and COVID – 19: The Implications of Fragmentation and Inequality; Antulio E-international relations, 2020.
    14. Bostrom, Nick; Global Catastrophic Risks; Oxford, University Press, 2008.
    15. Bostrom, Nick; "Existential Risks: Analyzing Human Extinction Scenarios and Related Hazards" Journal of Evolution and Technology, 2002.
    16. Chomsky, Noam; Decades of the "Neoliberal Plague" Left U.S. Unprepared for COVID – 19 Outbreak; https://www.democracynow.org, 2020.
    17. Goldgeier, James, & Jentleson; Bruce The United States is not Entitled to Lead the World; Foreign Affairs, 2020.
    18. Hotchkiss, Michael; A Risky Proposition: Has global interdependence made us vulnerable?; Princeton University, 2014.
    19. Kingdon, J. W.; Agendas, Alternatives, and Public Policies; New York: Harper Collins, 1995.
    20. Peden, G. C.; “Suez and britian,s decline as a world power” the historical journal; Cambridge university press, 55 (4): 1073-1096, 2012.
    21. Roger, owen; Suez crisis, The oxford companion to the politics of the world; oxford university press inc, 2001.
    22. Stoneman, Anna; Socialism With a Human Face: The Leadership and Legacy of the Prague Spring; New-York: Society for History Education, 2015.
    23. Woods, Ngaire; Global Governance: Planning for the world after COVID – 19; OECD –forum, Org, 2020.
    24. Zizek, Slavoj; Barbarism With a Human Face, The World under CORONA; Weltde, 2020a.
    25. Zizek, Slavoj; Pandemic, COVID – 19 Shakes the World, Polity; 1 st Edition (May 26).