بررسی و تحلیل شاخصه‏‎های ‎علم دینی در اندیشه شهید صدر

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسنده

استادیار دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید باهنر اصفهان.

چکیده

از جمله اندیشمندان معاصر اسلام که دغدغه فراوانی درباره علم دینی داشته و در تفکر خویش با نوآوری خاص، بدان موضوع توجه ویژه نشان داده است، شهید آیت‎الله سیدمحمدباقر صدرŠ است. مسئله علم دینی به‎ویژه علوم انسانی اسلامی از مهم‎ترین آرا و نوآوری‌های شهید صدر است که به‏خوبی رسالت اسلام را فراتر از کشف پدیده‌های عینی و خارجی و روابط بین آنها دانسته است. شهید صدر معتقد است علم تا زمانی که جنبه توصیفی محض داشته باشد، فقط بیانگر واقعیت‏های خارجی و تجربیِ در حال وقوع یا واقع‎شده قبلی است و متّصف به اسلامی و غیر اسلامی نمی‌شود؛ اما اگر ابعاد و عرصه‌های متفاوت جامعه‏ای بر اساس مذهب اسلام تحقق عینی یافت، اندیشمندان می‌توانند از زوایای مختلف درباره آن جامعه مطالعه و تحقیق نموده، پدیده‌ها، روابط عینی بین آنها و آثار و نتایجشان را کشف و تبیین کنند. دانش حاصل از ماهیت و چگونگی این پدیده‌ها و تحلیل چنین جامعه‌ای، علم دینی است که درواقع به توصیف و تبیین پدیده‏ها و روابط بین آنها در جامعه اسلامی‏ می‎پردازد. مفهوم‎شناسی علم دینی و بیان شاخصه‌های آن با رویکرد انتقادی و به روش توصیفی ـ تحلیلی در اندیشه شهید صدر و با اشاره به نوآوری‏‎های ‎وی و نیز بیان نقاط قوت و ضعف نظریه‎پردازی او در این موضوع از رسالت‏‎های ‎پژوهشی این مقاله است.

کلیدواژه‌ها