فقه سیاسی که به مثابه بخشی تخصصی از فقه به مباحث فقهی عرصه سیاست عنایت دارد، در سالیان قبل از انقلاب ذیل امور فردی قرار داشته و پرسشها و مسائل زندگی مؤمنانه مکلفان را بررسی میکرد، بلکه با غلبه رویکرد غیر حکومتی در خصوص فقه سیاسی کتب و مقالات اندکی در این خصوص نگاشته شده و فاقد گروههای علمی تخصصی، پژوهشکدهها یا انجمنهای علمی بود. در چهل سال پس از انقلاب اسلامی تحولات شایانی در این گرایش بینارشتهای محقق شده است. رویکرد فقه سیاسی در سالیان پس از انقلاب و در تعامل با انقلاب اسلامی تحولات اساسی در عرصههای متعددی چون «توسعه حجم مسائل»، «گستره حجم دانشجویان و طلاب، گروهها و مؤسسات تخصّصی، فصلنامههای تخصصّی، کتب فقهی و موضوعشناسی»، «ارائه پایاننامههای تخصصی متعدد در حوزه علمیه، مراکز تخصصی حوزوی و دانشگاهی»، «کثرت دروس و جلسات فقهی رایج در حوزههای علمیه»، «ارائه نظریههای مختلف فقهی» و «طراحی دروههای دانشگاهی در سطح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری» را تجربه کرده است. بدیهی است با عنایت به اینکه فقه سیاسی در حال گذار از رویکرد فردی به حکومتی بوده و هنوز به کمال مطلوب خود از حیث نظریهسازی، روششناسی، نظاموارگی و تمدّنسازی نرسیده است و فعالیتهای موجود عرصه فقه سیاسی نوید این رویکردهای جدید را میدهد، بلکه این امر ضرورتی انکارناپذیر است که میباید در سالیان آینده مورد عنایت قرار گیرد.
)