تحول معنویت‌گرایی دینی در جهان پس از پیروزی انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

بروز بحران‌های ناشی از خلأ معنویت در عصر صنعتی‏شدن، زمینه گرایش مجدد بشر به معنویت را پدیدار ساخت. در این شرایط بروز پدیده منحصر به فردی به نام انقلاب اسلامی در ایران که ماهیت حقیقی آن انقلاب آشکارا علیه نواقص علم سکولار و پاسخ به بحران‌های ناشی از سبک زندگی فاقد معنویت در مدرنیته و پرسش‏های بنیادین معنوی انسان متجدد بود، پازل گمشده این دوره به شمار می‌آمد که می‌توانست عطش معنوی بشر سرگشته و گرفتار در چنگال‌های گرایش‏های صرفاً مادی‌گرایانه تمدن جدید را سیراب نماید. بر اساس یافته‌های این پژوهش، بررسی وضعیت گذشته، حال و آینده جوامع بشری در مناطق مختلف جهان در دو مقطع قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، حاکی از رشد روزافزون گرایش بشر به سمت معنویت دینی در جهان در وضعیت کنونی و نیز ادامه این روند رو به رشد در آینده می‌باشد. این وضعیت همچنین دلیل روشنی بر الهام‌پذیری گرایش‏های روزافزون دین‌پژوهی بشر امروزی از انقلاب اسلامی ایران و نشان از نفوذ نرم‌افزاری جمهوری اسلامی در نظام بین‌الملل می‌باشد. این فرضیه در پژوهش حاضر در خلال بررسی اسناد و آمارها و نیز ماهیت و عملکرد انقلاب اسلامی و تأثیرات مستقیم آن در مناطق مختلف جهان با بهره‏گیری از روش اسنادی-تحلیلی به آزمون نهاده شده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. احتشامی، انوشیروان؛ سیاست خارجی ایران در دوره سازندگی؛ ترجمه ابراهیم متقی و زهره پوستین‌چی؛ تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1378.
  2. اسپیلکا، برنارد و دیگران؛ روان‎شناسی دین: بر اساس رویکرد تجربی؛ ترجمه محمد دهقان؛ تهران: انتشارات رشد، 1390.
  3. استانفورد، الوین؛ تئوری‌های انقلاب؛ ترجمه علیرضا طیب؛ چ3، تهران: نشر قومس، 1372.
  4. اسداللهی، مسعود؛ جنبش حزب‎الله لبنان: گذشته و حال؛ تهران؛ پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1382.
  5. برزگر، ابراهیم و الهه خانی ارانی؛ «بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر اروپای غربی»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی؛ س8، ش26، پاییز 1390.
  6. بشاری، محمد؛ «اقلیت‌های اسلامی در غرب، چالش‌ها و چشم‌اندازها: نمونه اروپا»، مجله اندیشه تقریب؛ س3، ش13، 1385.
  7. بشیریه، حسین؛ تاریخ اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم؛ تهران: نشر نی، 1376.
  8. بیگی، مهدی؛ قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی لبنان)؛ با مقدمه محمدباقر خرمشاد؛ تهران: دانشگاه امام صادق † و دانشگاه جامع امام حسین †، دانشکده و پژوهشکده پیامبر اعظم ˆ، 1388.
  9. پترسون، مایکل و دیگران؛ عقل و اعتقاد دینی؛ ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی؛ چ2، تهران: طرح نو، 1377.
  10. پولانزاس، نیکولا؛ فاشیسم و دیکتاتوری؛ ترجمه دکتر احسان، تهران: انتشارات آگاه، 1360.
  11. ترنر، برایان؛ شرق‌شناسی، پست مدرنیسم و جهانی شدن؛ ترجمه غلامرضا کیانی؛ تهران: مرکز بررسیهای استراتژیک و مرکز بین‌المللی گفت‏وگوی تمدنها، 1381.
  12. ترنس استیس، والتر؛ فلسفه و عرفان؛ ترجمه بهاءالدین خرمشاهی؛ تهران: سروش، 1384.
  13. توحیدی، صلاح‎الدین؛ از آهنگ پاپ تا آهنگ ناب؛ کردستان: انتشارات پرتو بیان، 1384.
  14. توکلی، غلامحسین؛ رویکرد انتقادی به خاستگاه دین از نگاه فروید؛ تهران: سهروردی، 1378.
  15. جعفریان، رسول؛ اطلس شیعه؛ تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، 1387.
  16. خامنه‌ای، سیدعلی (رهبر انقلاب)؛ حدیث ولایت: مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری؛ تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، 1377.
  17. خمینیŠ، روح‎الله؛ صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینیŠ؛ تهران: مؤسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینیŠ، 1378.
  18. دهخدا، علی‎اکبر؛ لغت‎نامه دهخدا؛ تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1377.
  19. رایت، رابین؛ «اسلام؛ دموکراسی و غرب»، مجله سیاست خارجی؛ س7، ش1، 1372.
  20. رفیع پور، فرامرز؛ توسعه و تضاد؛ تهران: دانشگاه شهید بهشتی، 1376.
  21. سالور، عین‌السلطنه؛ روزنامه خاطرات؛ تهران: انتشارات اساطیر، 1378.
  22. شایگان، داریوش؛ آسیا در برابر غرب؛ چ2، تهران: امیرکبیر، 1372.
  23. صمیمی، مینو؛ پشت پرده تخت طاووس؛ ترجمه حسین ابوترابیان؛ تهران: اطلاعات، 1368.
  24. عنایت، حمید؛ تفکر نوین سیاسی اسلامی؛ تهران: سپهر، 1362.
  25. فروید، زیگموند؛ آینده یک پندار؛ ترجمه هاشم رضی؛ تهران: آسیا، 1357.
  26. فورد، پیتر؛ «زنان اروپایی و گرایش به اسلام»، ماهنامه سیاحت غرب؛ ش32، 1384.
  27. کاظمی، علی‎اصغر؛ بحران جامعه مدرن؛ تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1377.
  28. گلشنی، مهدی؛ علم و دین و معنویت در آستانه قرن بیست و یکم؛ تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1379.
  29. گیدنز، انتونی؛ جامعه‌شناسی؛ ترجمه منوچهر صبوری؛ تهران: نشر نی، 1374.
  30. مصباح یزدی، محمدتقی؛ پرسش‏ها و پاسخ‌ها؛ قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیŠ، 1377.
  31. مطهری، مرتضی؛ مجموعه آثار؛ تهران: صدرا، [بی‌تا].
  32. ملکوتیان، مصطفی؛ «انقلاب اسلامی؛ نظام بین‌الملل و آینده غرب»، فصلنامه علمی- پژوهشی انقلاب اسلامی؛ ش20، بهار 1389.
  33. ملکیان، مصطفی؛ راهی به رهایی: جستارهایی در عقلانیت و معنویت؛ تهران: نگاه معاصر، 1381.
  34. نیچه، فردریش ویلهلم؛ حکمت شادان؛ ترجمه جلال آل احمد و دیگران؛ چ4، تهران: جامی، 1385.
  35. نیچه، فردریش ویلهلم؛ چنین گفت زرتشت؛ ترجمه داریوش آشوری؛ تهران: نشر آگه، 1384.
  36. وایت، بریان، ریچارد لیتل و میشل اسمیت؛ «دین در جهان»، ترجمه منیژه جلالی؛ روزنامه همشهری، 1381.
  37. هویدا، فریدون؛ سقوط شاه؛ ترجمه ح. الف. مهران؛ تهران: اطلاعات، 1376.
  38. هینس، جف؛ دین، جهانی‏شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم؛ ترجمه داود کیانی؛ تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1381.
  39. Psychology Today; Spirituality; Author David N. Elkins; Sep 1999.
  40. Spirituality; Author David N. Elkins; Sep 1999. See in: http://WWW.find articles. com.
  41. http://tabnak.ir/pages/cid=25065
  42. http://WWW.ammariyon.ir/fa/news/38528
  43. http://WWW.farsnews.com/newstext. php?nn
  44. http://farsi.khamenei.ir
  45. Nikki kedie; Oil, economic policy and social conflict, race and class; London, frank cass, 1980.
  46. Robert s. snyder; “The us and third wotld revolutionary states understanding the breakdown in relations”, international studies quarterly; 43, 1999.
  47. vali nasrsee; The Shia Revival: How Conflicts Within Islam Will Shape the Future, 21 augest 2005.
  48. hawzah.Net.
  49. islamineurope.com.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار