استادیار گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
چکیده
پس از پیروزی انقلاب اسلامی حوزههای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از آن متأثر شده‌اند. تأثیر اجمالی بر حوزه فرهنگ و هنر به‌ویژه ادبیات داستانی، امری متفقٌعلیه است. کاوش در سطوح و لایهها و جوانب این تأثیر، نیازمند چهارچوب فکری مشخصی است که نظام مسائلی درباره این موضوع را شناسایی کرده و ابعاد آن را فراچنگ آورده، روشمندی مناسب پاسخگویی بدان را لحاظ نموده است. نخستین گام در راستای این مهم، توجه به ابعاد و مدلولات علم اجمالی ظهور ادبیات داستانی نوین پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. نگارنده در این مقاله با تفکیک دو مفهوم «تأسیس» و «توسعه» معتقد است انقلاب اسلامی به عنوان علت مُحدِثه، خاصه در حوزه ادبیات داستانی نقش «مؤسس» داشته است. این تأثیر در جریان زاینده انقلاب اسلامی امری در حال تکوُّن خواهد بود که از آن به «تأسیس مدام» یاد می‌شود. در این فرایند دوگانه، مکتب فکری انقلاب، جریانها و وقایع اجتماعی هر دو در شکلگیری ادبیات منسوب به انقلاب اسلامی مؤثر شناخته میشوند. با وجود این تأثیر «وقایع اجتماعی» بنا به دلایلی، بیش از «مکتب فکری انقلاب اسلامی» ارزیابی می‌شود.
)