حقیقت سنّت‌گرایی و نوع مواجهه آن با تحول‌خواهی دنیای جدید با تأکید بر دیدگاه‌های دکتر سیدحسین نصر

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسنده

دانش‌آموخته حوزه علمیه قم

چکیده

بر اساس تلقی رایج، سنّت‌ها تحول‌خواهی مدرنیته را نفی و بر اصول و رویّه‌هایی ثابت اصرار می‌ورزند. مسئله اصلیِ مقاله حاضر، تبیین دیدگاه‌های دکتر نصر دراین‌باره است. ایشان سنّت‌گرایی را برابر با تعصب بر رسوم و عقاید گذشتگان ن می‌داند، بلکه با تفکیک میان مرتبه اصول و کاربرد، معتقد است تغییر و تحول، لازمه ظهور هدایت الهی در ظرف تکثر عالم مادّه بوده و منافاتی با اصول ثابت حاکم بر سنّت‌ها ندارد. انسان مدرن با عدم توجه به بُعد ثابتِ هستی‌اش دچار خودبیگانگی می‌گردد و در تکاپو برای یافتن مفرّ، به ثبات دست نمی‌یابد و آن را پویایی می‌نامد. در تأیید بیان ایشان می‌توان به حقیقت پویایِ رفع نیاز در عین ثبات آن، لزوم وجود معیار در هرگونه نوگرایی و کهنه‌بودن ماهیت حقیقی نوگرایی مدرن اشاره کرد. اتهام تصلب سنّت در کلام برخی ناقدان نیز بدون توجه به حقیقت سنّت‌گرایی و با تعصب بر مبانی اندیشه مدرن صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. آتش‌زای، یحیی و بهروز ایمانی؛ «گزاره‌هایی بر دوعید سنایی در حدیقة‌الحقیقة»، نشریه پژوهش‌های ادب عرفانی؛ ش30، مرداد 139۵، ص128.
  2. پارسانیا، حمید؛ هستی و هبوط (انسان در اسلام)؛ چ۴، قم: دفتر نشر معارف، 1389.
  3. حسینی، سیدحسن؛ «نصر، سنّت، تجدد»، مجموعه مقالات؛ به‌کوشش عبدالله محمدی؛ قم: انتشارات کانون اندیشه جوان، 1391.
  4. صالحی، علیرضا؛ «انسان معاصر و نیاز‌های او از دیدگاه سیدحسین نصر»، نشریه نقد و نظر؛ ش۵۵، مهر 1388، ص111.
  5. طباطبایی، سیدجواد؛ تأملی درباره ایران (نظریه حکومت قانون در ایران)؛ ج۲، تهران: انتشارات مینوی خرد، 1392.
  6. ـــــ ؛ درآمدی فلسفی بر تاریخ اندیشه سیاسی در ایران؛ چ۵، تهران: انتشارات کویر، 1377.
  7. ـــــ ؛ دیباچه‌ای بر نظریه انحطاط ایران؛ چ۸، تهران: انتشارات نگاه معاصر، 1389.
  8. ـــــ ؛ زوال اندیشه سیاسی در ایران؛ چ۲، تهران: انتشارات کویر، 137۵.
  9. عبداللهی، محمدحسن؛ نقش و بررسی اندیشه وحدت متعالی ادیان از دیدگاه دکتر سیدحسین نصر (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)؛ قم: مؤسسه امام خمینیŠ، 138۶.
  10. مطهری، مرتضی؛ مجموعه آثار؛ ج1، چ۸، تهران: انتشارات صدرا، 1372.
  11. مهدوی، منصور؛ سنجش سنّت؛ قم: نشر اشراق حکمت، 1391.
  12. نصر، سیدحسین؛ اسلام و تنگناهای انسان متجدد؛ چ۳، تهران: انتشارات سهروردی، 1389، الف.
  13. ـــــ ؛ آرمان‌ها و واقعیت‌های اسلام؛ ترجمه شهاب‌الدین عباسی؛ چ۲، تهران: انتشارات سهروردی، 1387، الف.
  14. ـــــ ؛ «ایمان و تجدد»، مجموعه مقالات؛ ترجمه و تألیف مرضیه سلیمانی؛ تهران: انتشارات علم، 1389، ب.
  15. ـــــ ؛ صدرالمتألهین شیرازی و حکمت متعالیه؛ ترجمه حسین سوزنچی؛ چ۲، تهران: انتشارات سهروردی، 1387، ب.
  16. ـــــ ؛ اسلام سنّتی در دنیای متجدد؛ تهران: انتشارات سهروردی، 138۶.
  17. ـــــ ؛ جوان مسلمان و دنیای متجدد؛ ترجمه مرتضی اسعدی؛ چ۵، تهران: انتشارات طرح نو، 138۴.
  18. ـــــ ؛ سخنرانی ویدئو کنفرانسی با دانشگاه یزد در تاریخ 25/2/1397.
  19. ـــــ ؛ قلب اسلام؛ ترجمه سیدمحمدصادق خرازی؛ چ۴، تهران: نشر نی، 1390.
  20. ـــــ ؛ گفت‌وگو با دکتر سیدحسین نصر در تاریخ 12/6/1396؛ سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
  21. ـــــ ؛ گفت‌وگوی مشروح خبرگزاری مهر با سیدحسین نصر؛
  22. ـــــ ؛ معرفت و معنویت؛ ترجمه انشاءالله رحمتی؛ تهران: انتشارات سهروردی، 1380.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار